Protokół cyfrowego projektowania uśmiechu ze Smile Creator

W ostatnich latach obserwujemy ciągły wzrost udziału nowoczesnych technologii w protokole postępowania stomatologicznego. Warto tutaj wspomnieć o innowacyjnych technologiach skanowania twarzy oraz uzębienia pacjenta, cyfrowej tomografii komputerowej, cyfrowej fotografii portretowej oraz rozwoju oprogramowania wspomagającego komputerowy proces projektowania i symulowania uśmiechu.

Artykuł w części pierwszej przedstawia przygotwanie do procesu projektowania cyfrowego uśmiechu zrealizowanego w oparciu o oprogramowanie exocad z najnowszym modułem Smile Creator oraz wykorzystaniem wszystkich wymienionych technologii cyfrowej analizy obrazów.

Tomografia komputerowa

Uzupełnieniem modelu uzębienia są cyfrowe obrazy twarzoczaszki pochodzącez tomografu komputerowego zapisane w formacie plików DICOM.

Cyfrowa tomografia ma szczególne zastosowanie w przypadku skomplikowanych odbudów protetycznych wymagających kontroli stanu kostnego, prac ortodontycznych oraz w przypadku protokołów implantologicznych wykorzystujących nawigację i szablony chirurgiczne. Zintegrowane oprogramowanie exocad® umożliwia rozpoczęcie procesu leczenia od projektu cyfrowego uśmiechu, poprzez planowanie implantacji w oparciu o założony projekt protetyczny, aż po wykonanie przewidywalnej pracy końcowej. Na podstawie punktów kostnych możliwe jest wyznaczenie płaszczyzn protetycznych, co umożliwia precyzyjne spozycjonowanie pacjenta w wirtualnym artykulatorze oraz odtworzenie ruchów artykulacyjnych.

Sesja zdjęciowa

Zasadniczym elementem procesu projektowania i symulowania uśmiechu są zdjęcia portretowe pacjenta. Zdjęcia są podstawowym nośnikiem informacji dla oprogramowania exocad Smile Creator – stanowią cześć kompleksowej dokumentacji pacjenta, do której należą również fotografie kliniczne, czyli zdjęcia przed i po zabiegu oraz zdjęcia uzębienia pacjenta w zbliżeniu (makrofotografia). Zdjęcia to również podstawowe narzędzie w komunikacji między lekarzem a laboratorium, przez co zachowanie poprawnej procedury jest kluczowe w procesie wykonywania pracy protetycznej.

Jak fotografować i jakiego sprzętu użyć?

W realizacji portretowej sesji zdjęciowej na potrzeby cyfrowego projektowania uśmiechu można używać lamp przenośnych montowanych bezpośrednio do korpusu aparatu fotograficznego lub oświetlenia studyjnego, na które składają się lampy wraz z tzw. modyfikatorami światła pozwalające uzyskać jego odpowiednie rozproszenie oraz ukierunkowanie. W obydwu przypadkach oświetlenie może mieć charakter światła stałego (żarówka, LED) lub błyskowego.

Najczęściej używane jest oświetlenie przenośne błyskowe w formie lamp błyskowych tzw. Macro Ring lub Macro Twin.

Lampa typu Ring składa się z dwóch lamp błyskowych zamkniętych w jednym pierścieniu, dzięki czemu zapewnia równomierne oświetlenie fotografowanego obiektu. Lampa typu Twin posiada dwie boczne lampy, które można orientować pod dowolnym kątem w płaszczyźnie poziomej względem twarzy pacjenta, w celu lepszego doświetlenia końców łuków zębowych.

W zakresie światła stałego, najlepsze efekty pozwalają osiągnąć lampy LED, montowane wewnątrz tzw. Softboxów, których zadaniem jest odpowiednie „zmiękczenie” oraz ukierunkowanie. Lampy LED umożliwiają ponadto utrzymanie stałej temperatury barwowej w czasie w porównaniu z tradycyjnymi żarówkami fotograficznymi lub żarówkami lamp błyskowych.

Najlepszym aparatem do zastosowania w portretowej fotografii stomatologicznej, jest aparat z pełnowymiarową matrycą o formacie pełnej klatki (36×24 mm).

Na rynku fotograficznym dostępne są najczęściej aparaty nazywane lustrzankami lub
aparatami bezlusterkowymi, które wyposażone są w wizjer elektroniczny.

Aparat powinien zostać uzupełniony o dobrej jakości obiektyw portretowy lub makrofotograficzny o ogniskowej co najmniej 70 mm (optymalnie 100 mm) zdefiniowanej dla formatu pełnej klatki.

Aparat powinien posiadać możliwość kalibracji balansu bieli, czyli temperatury barwowej światła (wyrażanej w kelwinach) w oparciu o wzorzec bieli, a dodatkowo w programie graficznym do obróbki zdjęć powinna być możliwość stworzenia profilu aparatu w celu kalibracji barwnej jego matrycy z użyciem wzorców kolorów.

W części drugiej artykułu, w kolejnym wydaniu omówione zostaną zasady postępowania w trakcie sesji zdjęciowej oraz projektowania uśmiechu z użyciem modułu exocad Smile Creator, w tym wykonanie wirtualnego wax-up’u oraz druk mock-up’u do zaakceptowania przez pacjenta.

Piotr Czop
Jarosław Cmokowicz
Tomasz Gołąb